‘Türk toplumu şu an 7 saat 13 dakikasını internette geçiriyor’

DİCLE Üniversitesi Diyarbakır Teknik Bilimler Meslek Yüksek Okulu Görsel İşitsel Teknikler ve Medya Yapımcılığı Kısmı Dr. Öğretim Görevlisi Uğur Arslan, toplumsal medya ile ilgili araştırmalarını ‘ Youtube ve Mahremiyet’ isimli kitabında topladı. Türk toplumunun, dijitalleşme ile birlikte toplumsal medya platformlarında çok fazla vakit geçirildiğini belirten Arslan, “Türk toplumu şu an 7 saat 13 dakikasını internette geçiriyor. Bunun 3,5-4 saatine yakın vaktini ise toplumsal medya platformları oluşturuyor” dedi.

Dicle Üniversitesi Diyarbakır Teknik Bilimler Meslek Yüksek Okulu Görsel İşitsel Teknikler ve Medya Yapımcılığı Kısmı Öğretim Vazifelisi Dr. Uğur Arslan, sosyal medya üzerine yaptığı araştırmalarını ‘ Youtube ve Mahremiyet’ isimli kitapta topladı. Türk toplumunun, dijitalleşme ile birlikte toplumsal medya platformlarında çok fazla vakit geçirildiğini belirten Arslan, “Türk toplumu şu an 7 saat 13 dakikasını internette geçiriyor. Bunun 3,5-4 saatine yakın vaktini ise toplumsal medya platformları oluşturuyor. Toplumsal medyada en çok vakit harcanan birebir vakitte yalnızca görüntü üzerine müzik dinleme olarak değil, haber tüketimi, sinema izleme üzere birçok aktifliğin de yapıldığı bir alan olarak da karşımıza çıktığı için YouTube’u biz bir alan olarak seçtik. Çalışma kapsamında da 4 farklı temalarda yayın yapan içerik üreticileriyle görüşme fırsatı yakaladık. Bu noktada onların içerik üretme motivasyonlarını, birebir vakitte mahremiyet ve nezaret algılarını ortaya koymaya çalıştık. Doğal bunu yaparken yalnızca içerik üreticilerin değil, birebir vakitte görüntülere gelen yorumları da tahlil ederek izleyicilerin de mahremiyet ve nezaret algısını da ölçmeye uğraş ettim” dedi.

‘İZLEYEYİCİLER, MAHREMİYET İÇERİKLİ GÖRÜNTÜLERDEN SON DERECE MEMNUNLAR’

İzleyicilerin en çok yorum yaptığı ve en çok etkileşimi sağladığı içeriklerin mahrem içerikli olduğunu tabir eden Arslan, “İzleyiciler, mahremiyet içerikli görüntülerden son derece mutlular. Hatta daha fazlasını talep ediyorlar. Natürel kullanıcılar nezdinde de mahremiyet aslında şöhret olma, kendini gerçekleştirme ismine feda edilen bir olgu olarak karşımıza çıkıyor. Mahremiyet, her ne kadar bize yalnızca bayan vücudu üzerinden tasvir edilse de biz mahremiyeti; bilgi mahremiyeti, kişi mahremiyeti, vücut mahremiyeti ve yer mahremiyeti olarak 4’e ayırıyoruz. Araştırmamız sonucunda biz birtakım bulgulara ulaştık. Örneğin izleyicilerin en çok ilgi gösterdiği alanlar, izleyicilerin en çok yorum yaptığı, en çok etkileşimi sağladığı alanlar, mahrem içerikler olduğunu görüyoruz. Örneğin bir içerik üreticisinin babasıyla yaşadığı bir çocukluk travması yahut diğer bir içerik üreticinin kendi çocuğunun bebek bezi değişimine kadar gösterdiği görseller yahut öbür bir içerik üreticinin yemek görüntüleri yahut bahsettiği restoran lokasyonları üzere, bu alanlara çok önemli bir etkileşim olduğunu gördük. En temel özgürlük alanı olan mahremiyetin feda edildiğini görüyoruz. Olumsuz durumlar yaşansa da mahremiyet istekli bir biçimde belirsizleştirilmeye ve tüketilmeye sunuluyor. Doğal toplumsal medya platformları da buralardan çıkar sağlıyorlar” diye konuştu.

‘YAPAY ZEKA’ UYARISI

Yapay zeka ile yapılan dezenformasyonlara karşı uyaran Arslan, haberlerin kaynağından okunması gerektiğini söz ederek, şöyle konuştu: “Artık haber başlıklarının bile haber içerikleri ile uyuşmadığı bir periyottan geçiyoruz. Bu da aslında biraz daha toplumsal medya platformlarının buradaki oluşturduğu etkileşim iktisadından kaynaklıdır. Hal bu türlü olunca beşerler hakikatle ilgilenmiyorlar. Bu periyotta yalnızca işte sansasyonel olanın peşinde koşuyorlar yahut palavra da olsa palavra olduğunu bilseler de bunları bilerek, paylaşıyorlar ve dezenformasyon üzerinden bir ekonomik rant elde etmeye çalışıyorlar. Bu noktada da tekrar medyanın etik manasındaki kodları, medya okuryazarın, şahıslarının de kendi medya eğitimini gerçekleştirerek hangi yayın organını takip etmesi ve anonim hesapların burada son derece sorunlu olduğunu bilmesi, haber kaynağının olmadan bilgilerin paylaşılması üzere bu durumlara tekrar tekrar dikkat çekmekte yarar var. Medya okuryazarlığından bahsederken, aslında bu bahsettiğim husus aslında bütüncül bir bahis. Bütün bahsettiğimiz problemleri kapsıyor. Biz haberleri alırken artık yapay zeka da hayatımıza girdi. Yapay zeka ile birlikte dezenformasyon, uydurma görüntüler, uydurma içerikler üretilerek gerçekleştiriliyor. Bu noktada sahiden uygun bir medya okuryazarı olan bireyler haber doğrulamayı bilirler, haberi teyit etmeyi bilirler, kaynağından okumayı bilirler, buralara prestij gösterirler, hürmet gösterirler. Bu manada da doğrulama kanallarının âlâ bir formda kullanılması, yetkililerden gelen açıklamalara riayet edilmesi, tıpkı vakitte yapay zekanın yalnızca kullanım olarak değil, yapay zekayı kullanım manasında bireyler de tesirli olursa, etkin olursa, o teknolojiyi kendileri de kullanırsa, burada gelebilecek dezenformasyon içeriklerine de daha hazırlıklı olurlar, olduğu üzere inanmazlar ve paylaşmazlar. Bunun ne üzere sonuçları olabilir; şayet biz bu hususlara hakikaten dikkat çekmezsek, biz hakikati kaybedebiliriz. Örneğin bir zelzele durumu yaşadık hatırlayın, o devirde çok fazla dezenformasyon içeriklere maruz kaldık. Bu da toplumda paniğe, kaosa, kutuplaşmaya neden olur ve burada da çok fazla sorundan de bahsedebiliriz.”

About The Author

admin

See author's posts